Monday, December 27, 2010

Merhaba ben deniz kurabiyesi (Clypeaster subdepressus)

Merhaba ben deniz kurabiyesi*,



İngilizce'de "sand dollar" veya "sea biscuit" diye anılıyorum. Esasen Clypeasteroida takımından bir tür deniz kestanesiyim.O kadar sevimli bişeyim ki anlatılacak gibi değil. O yüzden dünyanın dört bir yanından bilim insanları beni okyanuslarda denizlerde arayıp laboratuvarlarında konuk ediyor ve gelişimimin her aşamasını fotoğraflayıp videoya çekiyorlar. Mesela bakın yakın zamanda şnorkeli ile Brezilya kıyılarında gezinirken bana rastlayan Bruno Vellutini benim hakkımda harika bir video hazırladı: 




A Sea Biscuit's Life from Bruno Vellutini on Vimeo (Biosciences Institute of University of São Paulo).

Bu video deniz kurabiyesi Clypeaster subdepressus'un yaşam döngüsünü gösteriyor. São Sebastião Kanalı'nın kum yataklarından toplanılan yetişkin bireylerin laboratuvar ortamında yumurta ve sperm salmaları sağlanmış. Embriyo gelişimi ışık mikroskobu ile gözlenmiş. Embriyolar gelişim sürecinde yaklaşık 0.2 mm genişliğinde yüzen larvalara dönüşüyor ve bu larvalar metamorfoza dek mikroalglerle besleniyor. Larvanın içinde, daha sonra yetişkin bireyi oluşturacak deniz kurabiyesi gelişmeye başlıyor ve ayakçıkları ile dikenleri oluşur oluşmaz metamorfoz gerçekleşiyor. Genç birey larvaya ait dokuları emiyor ve kum taneleri arasındaki yeni evini keşfe çıkıyor.

 Bruno beni o kadar sevdi ki, hakkımda bilimsel bir makale de yayınlamayı ihmal etmedi, böylece bilimsel dergilerden başka hiçbir şey okumayan bilim insanlarının da benden haberi oldu. İşte gerçek bir Fuyasa insanı bu Bruno. Makaledeki bazı fotoğraflarımı görmek istersiniz diye buraya da koyuyorum. Evet çok güzelim, çok sevimliyim, kedi canımı yiyin. Sevgiler, saygılar.



Şu adresten de başka nefiz deniz canlılarının fotoğraflarına göz atabilirsiniz.

 * Yazının ilk halinde "deniz kurabiyesi" yerine "deniz bisküvisi" ifadesini kullanmıştım ama sizlerden gelen öneriler doğrultusunda "deniz kurabiyesi"nin bu sevimli Fuyasa hayvanına daha uygun bir isim olduğuna karar verip değiştirdim. 

3 comments:

  1. Duygu selamlar,

    Bizim taraflarda pek görülmediği için Türkçe bilimsel bir isminin olduğundan şüpheliyim. Bununla birlikte, sık görüldüğü Latin Amerika ülkelerinde verilen İspanyolca isimlere göz atınca, "Deniz kurabiyesi" daha güzel karşılıyor. :)

    Sevgiler,

    Gabriel Conroy

    ReplyDelete
  2. Evet deniz kurabiyesi kesinlikle daha güzel geliyor kulağa. Yazıya hemen bir not düşeyim.

    ReplyDelete
  3. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete